สนับสนุนโดย สำนักงานศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย กระทรวงวัฒนธรรม Supported by Office of Contemporary Art And Culture ,Ministry Of Culture

หน้าแรก
ข่าว
วิจารณ์
สัมภาษณ์
บทความพิเศษ
รายงานหนังไทยในเทศกาลหนังต่างๆ
รายชื่อหนังสือและบทความเกี่ยวกับหนังไทย
รายชื่อ ที่อยู่ หน่วยงาน
 
รายชื่อหนังเก่า
 
 
 
 

   

ภาพยนตร์ไทย กับ การปฎิวัติรัฐประหาร

 

อัญชลี ชัยวรพร

          การปฎิวัติรัฐประหารเมื่อคืนวันอังคารที่ 19 กันยายนที่ผ่านมา อาจจะสร้างความตื่นเต้นให้เด็กรุ่นใหม่และชาวต่างประเทศเป็นจำนวนมาก   แต่ในฐานะของผู้ที่เคยผ่าน เคยแลเห็นการปฎิวัติรัฐประหารในสังคมไทยมาหลายครั้ง  ตั้งแต่ยังแหงนหน้ามองพ่อกับแม่อย่างไม่เข้าใจในช่วงเหตุการณ์ 14 ตุลาคม 2516  จนถึงวันที่ตนเองต้องออกจากบ้านด้วยความโมโหเพื่อขับไล่รัฐบาลรสช.จากเหตุการณ์พฤษภาทมิฬเมื่อ 14 ปีที่แล้ว   เพราะฉะนั้นการปฎิวัติเมื่อคืนวันที่ 19 กันยายนนั้นไม่ได้สร้างความรู้สึกตื่นเต้นอะไรให้กับตัวเองมากนัก   ห่วงก็เพียงแค่ว่าประชาธิปไตยของเราซึ่งเข้มแข็งมาตลอดในช่วง 14 ปีที่ผ่านมา  ก็ต้องกลับมาเริ่มต้นใหม่อีกครั้ง

          แต่ข่าวเล็ก ๆ ที่วิ่งอยู่หน้าจอทีวีวันรุ่งขึ้นต่างหาก ที่จุดประเด็นให้รีบเขียนข่าวนี้ ข่าวเล็กที่เขียนไว้ว่าสื่อมวลชนต่างประเทศจำนวนมากต่างนั่งเครื่องบินรีบมาทำข่าวในประเทศไทย แต่มาแล้วก็แปลกใจที่เห็นเหตุการณ์ไม่ได้รุนแรงเหมือนอย่างที่เห็นในสำนักข่าวต่างประเทศ

          เหตุการณ์อย่างนี้เคยเกิดขึ้นมาแล้วครั้งหนึ่ง และสิ่งที่ดูจะเกี่ยวข้องโดยตรงกับความสนใจในการปฎิวัติครั้งนั้นก็คือ ภาพยนตร์

          มีหลักฐานยืนยันว่า การปฎิวัติเพื่อเปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราช โดยคณะราษฎรเมื่อวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2475 นั้น  ได้มีการถ่ายทำเป็นภาพยนตร์ไว้ด้วย เป็นภาพยนตร์ข่าว  โดยใช้ฟิลม์ 35 มม. จากฝีมือของพี่น้องวสุวัต ช่างภาพในขณะนั้นเป็นพนักงานของบริษัทศรีกรุง ได้ถ่ายทำเหตุการณ์ต่าง ๆ ในกรุงเทพไว้ตลอดทั้งวัน และนั่นเป็นเพียงภาพยนตรข่าวชิ้นเดียวที่ได้มีการถ่ายทำเอาไว้

          ในคืนนั้นหลังจากที่ข่าวได้กระจายไปทั่วโลก มีบริษัทอเมริกา 2 แห่งมีความสนใจในสารคดีข่าวชิ้นนี้  รีบส่งโทรเลขติดต่อเพื่อขอซื้อฟุตเทจฟิลม์ที่ได้ถ่ายไว้ และทางบริษัทวสุวัตรีบส่งฟิลม์นั้นไปให้ทันที  เพียงที่จะได้รับโทรเลขในเวลาอีกสองวันถัดว่า  ทางบริษัทไม่ต้องการหนังอีกต่อไป เพราะการปฎิวัติครั้งนี้ไม่มีแม้แต่การยิงปืน โดยทางอเมริกาจะส่งฟิลม์กลับมาให้ ถ้าทางวสุวัตจะรับผิดชอบค่าขนส่ง

          จากการสัมภาษณ์คุณมานิต วสุวัตโดยโดม สุขวงษ์ (เมื่อปี 2526) หนึ่งในบริษัทที่สนใจจะสั่งซื้อหนังเรื่องนี้ในตอนแรกมีชื่อว่า Dark Film

          สำหรับในประเทศไทย ภาพยนตร์ดังกล่าวถูกพระยามโนปกรณ์นิติธาดา นายกรัฐมนตรีสั่งห้ามทำการเผยแพร่ เพื่อรักษาความสงบแห่งชาติ    โดยคุณโดมได้จัดสารคดีข่าวชิ้นนี้  เป็นภาพยนตร์มีค่าที่สูญหายไปในประเทศไทย  ไม่มีแม้แต่ภาพถ่าย

          และนี่ดูเหมือนจะเป็นเพียงภาพยนตร์เพียงชิ้นเดียวที่เกี่ยวข้องกับการปฎิวัติทางการเมืองในประเทศไทย  หลังจากนั้นแล้ว  เราไม่มีภาพยนตร์ใด ๆ ที่สามารถบันทึกเหตุการณ์การปฎิวัติได้สักเรื่อง  แต่อาจจะมีภาพยนตร์บางเรื่องที่อาจจะแทรกฉากการเรียกร้องทางการเมืองเข้ามาอยู่บ้าง  เช่น 14 ตุลา สงครามประชาชน ของ บัณฑิต ฤทธิกล  ได้บันทึกเหตุการณ์การขับไล่ทหารของกลุ่มนักศึกษา  และเทพธิดาโรงแรม ของท่านมุ้ย  ได้แทรกภาพข่าวเหตุการณ์ 14 ตุลาคม 2516 ไว้บ้าง

          หลังจากนั้นแล้ว  ไม่ปรากฎหลักฐานชัดเจนว่ามีภาพยนตร์เรื่องใดที่ได้พยายามแทรกภาพการปฎิวัติรัฐประหารของไทยเข้าไปเกี่ยวข้องอีกเลย  

แหล่งข้อมูลบางส่วน จากโดม สุขวงษ์

 

Everything you want to know about Thai film, Thai cinema
edited by Anchalee Chaiworaporn อัญชลี ชัยวรพร   designed by Nat  
COPYRIGHT 2004 http://www.thaicinema.org. All Rights Reserved. contact: ancha999 at gmail.com
By accessing and browsing the Site, you accept, without limitation or qualification, these copyrights.
If you do not agree to these copyrights, please do not use the Site.